
نوشته اصلی توسط
alizarei
آخرین ویرایش
سوال 1 رشته عمران محاسبات کد A :
بر اساس روش ضرایب بار و مقاومت و با در نظر گرفتن کلیه بارهای مرده، زنده و زلزله، لنگر طراحی تیر دو سر ساده فولادی نشان داده در شکل زیر که مربوط به محل های اجتماع عمومی یک مدرسه در شهر تهران است، به کدامیک از مقادیر زیر نزدیک تر است؟ PD معرف بار متمرکز ناشی از بارهای مرده و PL معرف بار متمرکز ناشی از بارهای زنده است. در محاسبات از وزن تیر صرفنظر شود.
توضيحات فني:
بر اساس آیین نامه 2800 ویرایش چهارم بند 3-3-9 قسمت الف صفحه 41، (کل سازه ساختمان هایی که در پهنه با خطر نسبی خیلی زیاد واقع شده اند) می بایستی برای اثر مولفه قائم شتاب زلزله تنها با لحاظ کل بار مرده طراحی گردند لذا چنانچه تنها این بند ملاک عمل قرار گیرد لنگر 394.2 بدست می آید و پاسخ گزینه 3 خواهد بود.
همچنین مطابق قسمت پ بند 3-3-9 صفحه 41، تیرهای با بار قائم متمرکز قابل توجه می بایستی برای اثر مولفه قائم شتاب زلزله با لحاظ کل بار مرده به اضافه کل سربار طراحی شوند که چنانچه این امکان به نیروی زلزله حاصل از بند الف اضافه گردد لنگر 486 بدست می آید که در گزینه ها موجود نیست.
در پاسخ ارائه شده در کلید تنها بند پ در نظر گرفته شده در صورتیکه مطابق بند الف آیین نامه 2800 ویرایش چهارم، کل سازه ساختمان های در پهنه خطر خیلی زیاد باید برای امکان فوق الذکر طراحی گردند. اگرچه می توان سایر بندهای آیین نامه را تنها در دیگر مناطق لرزه خیزی لحاظ نمود و چنین استنباط کرد که برای پهنه لرزه خیزی خیلی زیاد کاربرد ندارند اما کاربرد بند الف تنها محدود به ساختمانهای واقع در مناطق با لرزه خیزی خیلی زیاد بوده و ساختمان مورد نظر در شهر تهران با پهنه لرزه خیزی خیلی زیاد واقع شده است. لذا این امکان قابل صرفنظر نمی باشد. خواهشمند است با توجه به ابهام مطرح شده سوال موردنظر حذف شده و به عنوان پاسخ صحیح برای کلیه داوطلبین در نظر گرفته شود.
سوال 3 رشته عمران محاسبات کد A
در یک ساختمان مسکونی منظم با سیستم قاب خمشی بتنی ویژه به ارتفاع 24 متر از تراز پایه، مقادیر زمان تناوب اصلی سازه بر اساس دو نوع تحلیل با سختی های کاهش یافته اعضاء به شرح جدول زیر به دست آمده است. حداکثر زمان تناوب برای محاسبه تغییر مکان جانبی نسبی طرح در تحلیل استاتیکی معادل به کدام یک از مقادیر زیر نزدیک تر است؟ (اثر جداگرهای میان قابی ناچیز فرض شود)
توضيحات فني:
با توجه به بند 3-3-3-1 آیین نامه 2800 و تبصره آن، *باید* زمان تناوب تحلیلی از {(زمان تناوب تجربی)* 25/1} کمتر در نظر گرفته شود. همچنین در کنار بند مذکور فوق، با توجه به بند 3-5-3 آیین نامه 2800 در محاسبه تغییرمکان نسبی هر طبقه، مقدار برش پایه را **می توان** بدون منظور کردن محدودیت مربوط به زمان تناوب اصلی ساختمان در تبصره بند 3-3-3-1 تعیین کرد. حال با توجه به اینکه ساختمان مسکونی بر اساس طبقه بندی از نظر درجه اهمیت جزء ساختمان های با اهمیت متوسط می باشد، با وجود کلمه **می توان** محاسب ملزم به اعمال و یا عدم اعمال محدودیت ذکر شده در تبصره بند 3-3-3-1 نمی باشد. واضح است که در صورت عدم اعمال محدودیت گزینه 3 جواب خواهد بود و اگر مبنا رعایت محدودیت ذکر شده باشد پر واضح است که گزینه صحیح 4 خواهد بود. لذا بسته به نوع محاسبات دو گزینه 3 و 4 می تواند درست باشد.
سوال 45 از دفترچه کد A
فرض کنید برای اتصال ورق های وصله یک عضو فولادی از اتصال پیچی و به صورت برشی و با عملکرد اتکایی استفاده شده است. اگر در این اتصال ضخامت ورق های پر کننده برابر 20 میلی متر باشد، برای آنکه نیازی به ادامه دادن ورق های پرکننده از اطراف ورق اتصال نباشد. مقدار مقاومت برشی طراحی پیچ ها حدوداً چقدر باید در نظر گرفته شود؟ (فرض کنید سطح برش از قسمت دندانه شده می گذرد و پیچ ها از نوع پر مقاومت هستند)
توضيحات فني:
همان طور که ملاحظه می فرمایید در سوال فوق درخواست سوال در مورد "مقاومت برشی طراحی" پیچها می باشد که بر اساس مبحث دهم مقررات ملی ساختمان بند 10-2-9-3-3 ماهیت مقاومت برشی طراحی (QRnv) با اعمال ضریب کاهش مقاومت (Q) برابر نیرو می باشد که از حاصل ضرب تنش برشی اسمی پیچ در اتصال اتکایی در سطح مقطع اسمی پیچ محاسبه می گردد که در این مسئله سطح مقطع اسمی پیچ مشخص نیست. ضمن اینکه در گزینه های پاسخ تست نیز اشاره ای به سطح مقطع اسمی پیچ نشده است.
سوال 60 از دفترچه کد A :
برای احداث یک بیمارستان سه طبقه به ارتفاع 14 متر از تراز پایه در شهر کرمان طیف طرح ویژه ساختگاه به شکل زیر حاصل شده است. در صورتی که سیستم باربر جانبی ساختمان سیستم دوگانه قاب خمشی بتنی ویژه با دیوار برشی بتنی ویژه باشد، و ساختمان مورد نظر منظم باشد، حداقل نیروی جانبی زلزله به کدامیک از مقادیر زیر نزدیک تر است؟ ( W وزن موثر لرزه ای این ساختمان، خاک محل از نوع 2 و Sa معرف شتاب طیفی است)
توضیحات فنی:
در این سوال باید ضریب زلزله حاصل از طیف استاندارد را با ضریب زلزله ناشی از طیف ویژه ساختگاه مقایسه کرد. در حالت استفاده از طیف طرح ویژه ساختگاه در متن آئین نامه 2800 ویرایش چهارم در بندی به عبارت شتاب طیفی ( در واقع شتاب طیفی نسبت به شتاب جاذبه) به طور مستقیم اشاره نشده است با توجه به جدول 2-1 صفحه 14 آیین نامه 2800 ویرایش چهارم که نسبت شتاب مبنای طرح به شتاب ثقل به عنوان A (شتاب مبنای طرح) در نظر گرفته شده می توان چنین استنباط نمود که عبارت شتاب طیفی که در نمودار ارائه شده در سوال به صورت Sa/g نمایش داده شده به جای A در محاسبه ضریب زلزله ناشی از طیف ویژه ساختگاه قرار می گیرد و با توجه به مقدار زمان تناوب تجربی (که 0.36 بدست می آید) به عدد 0.67 می رسیم که در مقایسه با 0.8 برابر مقدار شتاب مبنا (0.35) بزرگتر میباشد و ضابطه بند 2-5-2 صفحه 21 آیین نامه 2800 را ارضا می نماید و در نهایت حداقل نیروی جانبی زلزله (Vu) برابر 0.67*1.4*2.5*W تقسیم بر 7.5 می باشد که عدد 0.313W را نتیجه می دهد که در گزینه ها موجود نیست. لذا خواهشمند است با توجه به عدم وجود گزینه صحیح سوال مورد نظر حذف شده و به عنوان پاسخ صحیح برای کلیه داوطلبین در نظر گرفته شود.
در مورد سوال 60( طیف ویژه ساختگاه) باید عرض کنم این سوال هیچ مشکلی نداره و حل اقای حسین زاده کاملا درسته. چرا ؟
در ابتدا باید عرض کنم طیف طرح استاندارد یک طیفی کلی برای همه مناطق کشور می باشد که از حاصلضرب ضریب بازتاب در نسبت شتاب مبنای طرح در ضریب اهمیت ساختمان در عکس ضریب رفتار حاصل می شود. یعنی برای تهیه این طیف بسته به محل احداث ساختمان نسبت شتاب مبنای خاص آن منطقه در نظر گرفته میشه.
اما طیف طرح ویژه ساختگاه برای یک منطقه خاص و با استفاده از رکوردهای زلزله های اتفاق افتاده در آن منطقه رسم شده و خودبه خود در آن اثرات ضریب بازتاب و نسبت شتاب مبنای طرح، نوع خاک و ... دیده شده و اصولا نیازی به استفاده مجدد از مقادیر B و A موجود در2800 در ان نیست و برای محاسبه برش پایه ساختمان با استفاده از آن کافیست با توجه به زمان تناوب مورد نظر و قرائت شتاب طیفی نسبت به شتاب جاذبه، مقدار حاصل را فقط در ضریب اهمیت ساختمان و عکس ضریب رفتار ضرب کنیم. اگر درس زلزله را در کارشناسی پاس کرده باشید حتما این موارد را به شما گوشزد کرده کرده اند. در واقع مقدار روی نمودار همان حاصلضرب A در B طیف طرح استاندارد می باشد.
واقعا جای تعجب است چطور دکتر حقگو به این نکات توجه نکرده اند و موجب سردرگمی دوستان شده اند؟
اگر توضیحات قانع کننده نیست این توضیحات نیز به دقت مطالعه کنید (بچه ها هدف یادگیری می باشد نه مچ گیری. من خودم هم خیلی از نظرات دوستان استفاده میکنم) :
طیف ویژه ساختگاه چیست و تفاوت آن با طیف استاندارد آیین نامه چیست؟
طیف ویژه ساختگاه مربوط به یک منطقه خاص برای طرح یک سازه و یا مجموعه ای از سازه ها در همان منطقه است در حالی که طیف استاندارد (AB(t)I/R) یک طیف کلی برای کل کشور هستش و از نرم کردن طیفهای شتاب زلزله های بسیار زیادی که در سطح کشور اتفاق افتاده بدست آمده است.
چرا به طیف ویژه ساختگاه نیاز داریم؟
به طور کلی ضرورتهای اقتصادی و طراحی سازه ای دقیقتر بر اساس شرایط خاص منطقه و یا اهمیت یک سازه خاص (مثلا برای پلهای مهم تهیه طیف ساختگاه الزامی هستش). ولی به هر حال آیین نامه استفاده از طیف ویژه ساختگاهی که از دو سوم طیف استاندارد کمتر باشد را نمی دهد (یعنی طیف ساختگاه حداکثر 33% می تواند از طیف استاندارد کمتر باشد) .
از طیف ویژه ساختگاه چه اطلاعات و مفاهیمی را می توان استخراج کرد؟ و کاربرد طیف ویژه ساختگاه چیست؟
همان اطلاعاتی که از یک طیف شتاب میشه استخراج کرد. همانطوری که میدونید یک طیف خاص برای یک زلزله خاص به این صورت ترسیم میشه که یک سازه یکدرجه آزادی با دوره تناوب زمانی مشخص را با میرایی 5% تحت این شتاب آنالیز دینامیکی تاریخچه زمانی می کنند و حداکثر قدر مطلق پاسخ دینامیکی سازه را پیدا میکنن که با این کار یک نقطه از این طیف زلزله بدست میاد (محور x زمان تناوب سازه و محور y حداکثر پاسخ دینامیکی). حالا اگه به ازای زمان تناوبهای مختلف سازه یک درجه آزادی تحت این زلزله حداکثر پاسخ ها بدست بیاد نقاط مختلفی از این طیف هم بدست میاد که با وصل کردن این نقاط طیف اون زلزله تهیه میشه حالا اگه حداکثر پاسخ شتاب باشه بهش طیف شتاب می گن اگه تغییر مکان باشه بهش طیف تغییر مکان میگن و... (واسه ترسیم طیف زلزله ها به راحتی میتونید از نرم افزار SeismoSignal استفاده کنید و یا با نوشتن چند خط کد در متلب و با استفاده از روشی مثه نیومارک -برای حل معادله دیفرانسیل دینامیکی- این کار رو انجام بدید).
این نحوه ترسیم طیف شتاب واسه یک زلزله بود. حالا اگه اطلاعات از شتابنگاشتهای مختلف منطقه طی سالیان مختلف رو در یک دستگاه مختصات رسم کرده و یک منحنی نرم شده که از حداکثر مقادیر طیف بیشتر است را رسم کنیم طیف ساختگاه اون منطقه بدست میاد.
کلا کاربرد طیف ساختگاه و یا طیف استاندارد در موارد زیر هستش:
1- تعیین ضریب برش پایه در تحلیل استاتیک خطی:
الف) در طیف استاندارد به صورت C=AB(t)I/R
ب) در طیف ساختگاه به صورت C=AccelerationSpetrum(t)*I/R
2- در تحلیل دینامیکی طیفی برای تعیین حداکثر پاسخ ها در مدهای مختلف
3- در تحلیلی دینامیکی تاریخچه زمانی (خطی یا غیر خطی) برای بدست آوردن ضریب مقیاس (Scale factor) شتاب
4- در تحلیل استاتیکی غیر خطی برای تعیین نقطه عملکرد سازه (Performance point) که از محل برخورد منحنی ظرفیت و طیف تقاضا (Demand) که همان طیف استاندارد یا ساختگاه هستش.
در مورد سوال 1 : بر اساس 2800 چون کل سازه ساختمان های واقع در مناطق با خطر لرزه خیزی بالا برای زلزله قائم طرح میشه (نه اعضای خاصی) و از این نظر سازه با ایمنی بالا طرح میشه به هیچ وجه لازم نیست برای محاسبه باز زلزله قائم هیچکدام از اعضای این سازه ها، از بار زنده استفاده کنید. پس این سوال نیز کاملا درست می باشد. دلیل نمیشه چون این موارد از دید شما و حتی اساتید دارای ابهام می باشد سوال غلط باشد. (طراح سوال بسیار باهوش بوده). من خودم هم این مورد را تازه متوجه شدم.
در مورد سوال 3 نیز باید عرض کنم اگر شما بخواهید از تبصره استفاده کنید (یعنی زمان تناوب تحلیلی را محدود کنید به 1.25 برابر زمان تناوب تجربی) زمان تناوب برابر 1.092 حاصل میشه اگر بخواهید رعایت نکنید (چون 2800 ذکر کرده برای ساختمان های مسکونی میتونید رعایت نکنید) زمان تناوب برابر 1.425 حاصل میشه که این هم درست هست. ولی طراح در صورت سوال گفته حداکثر مقدار مجاز. پس شما باید زمان 1.425 را انتخاب میکردید. پس این سوال نیز هیچ مشکلی نداره.
در کل این سه سوال بسیار هوشمندانه طرح شده اند.
پس این سه سوال هیچگونه مشکلی نداره.
فقط امکان حذف سوال 45 وجود داره.